In het buitenland zijn de muskusratten nauwelijks schadelijk en dat heeft te maken met de manier waarop daar de watergangen lopen en ingericht zijn. Men geeft aan de vrije natuur langs de oevers brede stroken die met rust worden gelaten. Het is het graafwerk in steile oevers wat leidt tot inzakken van slootkanten. En de Nederlandse agrariërs benutten graag het land tot vlak bij het water, vandaar de steile slootkanten.
Wanneer ook in ons land de waterlopen natuurlijk zouden worden ingericht en de oevers graafproof worden gemaakt dan kunnen gravers geen kwaad meer doen. Nu wordt het ene dier bejaagd en het andere dier beschermd. In het Zuidlaardermeer, bijvoorbeeld, zijn bevers uitgezet, maar er komen in hetzelfde gebied beverratten voor. Het woord rat suggereert dat het schadelijke dieren zijn, maar er is in wezen weinig verschil met een bever. Omdat de dieren ongeveer even groot zijn, wordt daar gewerkt met vangkooien. Wordt een bever of beverrat gevangen, dan krijgt een muskusrattenvanger automatisch een sms-je. Treft hij een bever aan, dan wordt deze losgelaten. Treft hij een beverrat aan dat wordt deze doodschoten.
Vreemde discriminatie van exoten.
De achtergrond is dat de Nederlandse waterlopen niet goed beveiligd zijn tegen gravers. We kiezen er dan maar voor om bepaalde dieren te bejagen, hoogstens zijn de vangers bereid om een deel van het jaar minder te bejagen. We zouden het salaris van muskusrattenvangers net zo goed kunnen uitgeven voor het beschermen van oevers tegen ondergraving of voor het inrichten van bouwvrije stroken.
Dit laatste heet akkerrandenbeheer.
Daar zou de provincie of het waterschap eens een proef mee moeten doen: maak brede stroken langs de waterwegen, die onbebouwd blijven, en verstevig op die stukken, waar het niet anders kan, de oeverwal zodanig dat de muskus- en beverrat er niet in kunnen graven. Laat eens uitzoeken hoe groot de kosten voor preventie en braakligging zijn in relatie tot het salaris van de vangers. Maak dus een proefopzet en richt een gebied in waarin geen graafschade valt te verwachten.
Wanneer de kosten vergelijkbaar zijn met bejaging, bedenk en communiceer dan dat het braak laten liggen niet alleen bovengenoemd voordeel heeft, maar dat ook:
- de biodiversiteit wordt beschermd en bevorderd;
- dat allerlei dieren als hazen en weidevogels met meer kans op overleven hun jongen kunnen onderbrengen;
- dat boeren een vergelijkbare strook eigenlijk toch al niet zouden mogen bemesten en of met onkruidbestrijders zouden mogen bespuiten.
De populaties hazen, vlinders en bijen zouden een gezonde habitat hebben en het geheel is aantrekkelijker voor de recreant.
Uiteraard zou de agrariër gecompenseerd moeten worden voor het niet gebruiken van dit stukje land, bij voorkeur door dit land te kopen en toe te voegen aan de Ecologische HoofdStructuur (EHS) en open te stellen voor de wandelaar. Hoogstens zou de boer of de loonwerker kunnen worden ingezet bij het beheer van de waterlopen. Eventuele graafschade van de muskus- of beverrat kan worden hersteld met het slib dat jaarlijks toch al wordt gebaggerd.
Hoewel ongetwijfeld vanuit de landbouw voorgesteld zou worden om op basis van vrijwilligheid te werken is het beter om deze maatregelen integraal en verplicht in te voeren bij alle agrarische percelen. Wanneer er uitzonderingen zouden zijn, blijft het ook noodzakelijk om muskusratten en andere dieren te bejagen en dat geld is eigenlijk in het water gegooid. In ons land is al een overproductie in de landbouw en de balans tussen natuur en gecultiveerd land is scheef, zeker in vergelijking met het buitenland.
