Muskusrat, gedoogd en verdronken in de Koningslaagte

De Koningslaagte is een natuurgebied vlak buiten de stad Groningen bij de wijk Noorderhogebrug. Het is het oude, ondiepe stroomgebied van de rivier Hunze, een van de twee rivieren die de stad omstroomden. Het is nu onderdeel van een weidevogelgebied en de Ecologische HoofdStructuur. Begin februari 2011 landde er nog een zeearend om een nijlgans te verschalken.
Het is ook het gebied van de muskusratten, die in het gebied vrij mogen zwemmen en aan de randen worden verdelgd. Op de foto hieronder is dat goed te zien. Vooraan het drijvende huisje waarin de muskusratten worden gelokt om te worden verdronken. 50 en honderd meter verderop links van het tekstvlak en bij de rechterbovenhoek twee winterverblijven voor muskusratten.



Zij bouwen dit met riet in het ondiepe water om in te wonen, zolang zij zich niet verleiden om buiten de grens van hun kwetsbare gebied te begeven.

In de publieke opinie staat de muskusrat bekend als een dier dat dijken ondergraaft. Maar dat doet een muskusrat alleen wanneer er aan de voet van die dijk een sloot is. Is de afstand van de sloot tot de dijk groot, dan komt een muskusrat niet in een dijk. Het heeft er in principe niets anders te zoeken dan bescherming vanuit een onder water toegankelijk hol. Dat hol hoeft (zoals op de foto te zien is, niet in een dijklichaam.
Afgezien van de gebrekkige onderbouwing van het nut van de huidige bestrijding zijn de kosten erg hoog: 34 miljoen euro per jaar. Dat is 220 euro per muskusrat. En dat terwijl de relatie tussen het aantal muskusratten en de hoeveelheid schade aan dijken en oevers allerminst vaststaat.
Het is de moeite waard te doordenken of in ons land niet wat meer rekening kan worden gehouden met het combineren van de belangen van dit dier en mogelijke natuurvoordelen van het anders gebruiken van de grond tussen dijk en sloot. Ook zijn er vele manieren om te voorkomen dat muskusratten en beverratten etc. gaan graven in een dijk.

Voor de laatste keer in het donker door de Koningslaagte?

Geniet van de Koningslaagte in de avonduren en neem tijdens de Nacht van de Nacht op zaterdag 24 oktober deel aan de fietstocht door dit unieke cultuurlandschap. De fietstocht zal van de molen Wilhelmina in Noorderhoogebrug door de Koningslaagtepolder richting Adorp gaan. In het kerkje van Adorp zullen vanaf 20.00 uur informatieve lezingen gegeven worden over de cultuurhistorie en natuurwaarden van dit gebied, voordat er gezamenlijk teruggefietst wordt. De avond wordt muzikaal omlijst door Jacques van Deemter. Bij de molen Wilhelmina is er ’s avonds avondmalen. Vanaf 18.00 uur is de molenwinkel open, worden er pannenkoeken gebakken en zijn er standhouders met uiteenlopende natuurproducten. De fietstocht zal om 19.15 beginnen.

Deze avond wordt georganiseerd omdat het unieke cultuurlandschap en waardevolle weidevogelgebied van de Koningslaagte en omliggende polders bedreigd wordt door het nieuwe tracé van de N361 tussen Groningen en Winsum. Met deze fietstocht willen Stichting Het Groninger Landschap, Belangengroep N361, de Milieufederatie Groningen en de Gemeente Groningen uw aandacht vragen voor de schadelijke gevolgen van het geplande tracé. De aanleg van deze weg zal het unieke open cultuurlandschap in deze polder aantasten. Het natuurgebied is vooral bekend als een kwetsbaar en zeer waardevol weidevogelgebied. De “verbeterde” N361 zal de grote inspanningen van Het Groninger Landschap en de Vereniging Duurzame Landbouw Stad en Ommeland om de weidevogelstand te verbeteren teniet doen. Los hiervan heeft de provincie Groningen onvoldoende aannemelijk kunnen maken dat er een noodzaak is om een nieuwe N361 aan te leggen. Doel was een bereikbaarheidsprobleem op te lossen terwijl nieuw onderzoek aangetoond heeft dat dit niet bestaat. Alternatieve oplossingen en tracés zijn mogelijk om de knelpunten van de bestaande N361 op te lossen zonder dat er schade toegebracht wordt aan De Koningslaagte.

Nacht van de Nacht

Behalve schadelijke effecten op de natuur- en landschapswaarden zal de openbare verlichting langs het geplande tracé ook de nu nog zo karakteristieke duisternis van het gebied verstoren. Duisternis is een van de kernkwaliteiten van het platteland in de provincie Groningen. Helaas wordt duisternis een zeldzaam goed, jaarlijks wordt het 3 % lichter door een toename aan bebouwing, openbare verlichting langs wegen en economische activiteiten. Lichtvervuiling verstoort de beleving van het nachtelijke landschap en de natuur. Het nieuwe tracé van de N361 zal dus letterlijk een lichtteken zijn in het nu nog prachtige landschap van de Koningslaagtepolder. Op zaterdag 24 oktober vindt voor de vijfde maal de Nacht van de Nacht plaats. Met de Nacht van de Nacht vragen Stichting Natuur en de Provinciale Milieufederaties aandacht voor de schoonheid en de functie van de duisternis, die steeds meer onder druk staan door de alsmaar toenemende verlichting.

Een nieuwe weg door Koningslaagtepolder overbodig en schadelijk voor de natuur

Drewes de Haan van GroenLinks in zijn weblog:
Zoals te verwachten was na de vergadering van de Statencommissie Mobiliteit, hebben de Provinciale Staten van Groningen deze week ingestemd met het tracévoorstel van de provincie voor de nieuwe weg Groningen- Winsum - Mensingeweer. Dat betekent o.a. dat dwars door de voor natuur en cultuurhistorie waardevolle Koningslaagtepolder een provinciale weg plus parallelweg wordt aangelegd.

....

Doorgaans spreken de provinciale politici mooie woorden over het behoud van vooral het landschap en mindere mate van de natuur. Maar toch wordt er nu 15 tot 20 kilometer nieuwe weg door merendeel waardevol landschap aangelegd, waarvan de noodzaak op z’n minst twijfelachtig is. Maar die argumenten tellen allang niet meer. Gaandeweg het debat kreeg ik steeds idee dat vooral een psychologisch argument de doorslag heeft gegeven, namelijk dat noord-west Groningen recht heeft op de meest optimale aansluiting op de ringwegen van de stad. Niet door de Koningslaagte gaan betekent een paar minuten meer reistijd en mogelijk voor een verkeerslicht stil staan en dat schijnt uit den boze te zijn.

Tot zover de weblog.

De Koningslaagtepolder is een gebied waarin zich veel grutto's bevinden.
De provincie Groningen heeft najaar 2008 een fraai boekwerk uitgebracht over het actieprogramma weidevogels en akkervogels onder de titel: Meer doen in minder gebieden. De provincie Groningen gaat het beschikbare geld alleen nog inzetten in die gebieden waar de meeste kans op succes is voor deze vogels.

Is het in deze moeilijke economische omstandigheden nog wel verantwoord om het beschikbare geld in te zetten voor overbodige wegen?

Meer lezen van de weblog van Drewes de Haan? Hier zijn zijn laatste 5 bijdragen: