1a (ATH). Als varkenshouder sta je niet zoveel anders in het ondernemerschap dan collega's in andere bedrijfstakken. Je probeert steeds te kijken naar nieuwe kansen en daar uit de dingen te pikken die bij je passen en waar je plezier in hebt.
1b. Varkenshouders houden varkens omdat zij zonder veel moeite veel geld willen verdienen.
2a (ATH). Daarbij proberen wij op ons bedrijf op kleine schaal regelmatig nieuwe dingen uit. Dat houdt de dynamiek erin en draagt ook bij aan je arbeidsvreugde. Binnenkort verbouwen we enkele afdelingen in onze stallen volgens het Comfort Class-systeem. Dat concept, door LTO met onder meer de dierenbescherming ontwikkeld, heeft meer oog voor het welzijn van de dieren dan de klassieke varkensstal. Begin volgend jaar kunnen de eerste varkens erin, een spannend moment.
2b. We kijken eens hoe ver we met een kleine investering het publiek voor de gek kunnen houden door een paar varkens wat meer ruimte en afleiding te geven. We hopen dat men denkt dat straks alle varkens zo zullen worden gehouden. Het levert in ieder geval veel publiciteit en mooie plaatjes op die dat suggereren.
3a (ATH). Zo proberen we met ons bedrijf continue kleine stapjes vooruit te maken. De kunst is de optimale balans te vinden tussen boer en beest. Je probeert altijd het maximaal haalbare voor je dieren te doen zonder dat je rendement eronder lijdt.
3b. Het blijft natuurlijk gaan om zoveel mogelijk geld te verdienen en alles wat beter voor het varken(swelzijn) is en geen geld kost, proberen we toe te passen.
4a (ATH). Oog hebben voor je omgeving en de samenleving waarin je opereert, is ook een belangrijke tip. Wij streven naar een zoveel mogelijk gesloten systeem op ons bedrijf. Met de tarwe van onze akkerbouwtak voeren we de varkens, de mest gaat in de biovergister, de warmte daaruit verwarmt de stallen, de opgewekte elektriciteit gebruiken we op het bedrijf en dan houden we nog over om te verkopen via het openbare stroomnet. Zelfs de vergiste mest kunnen we weer gebruiken op het land.
4b. We proberen de buitenwereld zo min mogelijk last te laten ondervinden van onze bedrijfsvoering. We doen zoveel mogelijk achter gesloten deuren. Wat niet weet, wat niet deert. We vertellen niet dat mestvergisten ook voedsel kost, maar doen net of het allemaal energie oplevert.
5a (ATH). Daarbij geldt voor ons misschien nog wel meer dan voor andere sectoren dat je moet blijven communiceren. Onze bedrijfstak wordt vaak neergezet als een dieronvriendelijke industrie. Het is belangrijk om dat beeld te nuanceren. Leg daarom uit wat er op je bedrijf gebeurt, en waarom. En open als dat kan je stal om het te laten zien. Heb hart voor je dieren en voor je zaak."
5b. Het publiek wil ons niet. Wanneer we net doen alsof we het goed bedoelen, kunnen we later altijd naar de consument wijzen als deze niet bereid is meer te betalen voor vlees van diervriendelijker geproduceerd vlees. Ondertussen gaan we gewoon ons geld verdienen met de export. Buiten wroeten in de wei mogen de varkens uiteraard niet.
De (fok)varkens op het bedrijf van varkenshouders als ten Have zijn nu en straks waarschijnlijk zo gehuisvest:
Een klein aantal vleesvarkens ("mestvarkens") mag voor de show ("zicht") wat meer bewegingsruimte.
